Jef Vermassen en de andere advocaten van de burgerlijke partijen.
© Belga

09.50 uur Vierde fase: "De zelfmoord als kentering. Zichzelf of iets anders aandoen: die zijn permanent aanwezig. De zelfdodingspoging komt eerst. De stemmen gaven hem de opdracht zijn vingers af te bijten en zich onder de trein te gooien."

09.49 uur Enerzijds poogt hij zich te beschermen tegen de intenties van zijn ouders. Hoe goed die ook zijn, hij interpreteert die anders. Anderzijds poogt hij zich te beschermen tegend dat moordbevel, dat zijn leven domineert. Dat creëert een psychologische spanning."

09.46 uur Derde fase: "Hoe gaat hij reageren op wat zich als een formule aanbiedt: zelfdoden of de ouders iets aandoen?"

09.41 uur "De genese van de moord, het zelfmoordbevel en de paranoia: daarin zien we weer de verstrengeling. Wil hij zijn ouders vermoorden, of willen zij hem vermoorden. Zijn haat jegens hen is dus niets anders dan de weerspiegeling van zijn paranoïde overtuiging." Dat is de tweede fase. In die fase zijn op zich meerdere fases:

1. Hij stelt dat hij zijn ouders niet graag ziet.
2. Zijn difuse negatieve gevoelend evolueren naar haat.
3. Die haat wordt een element van de paranoïde beleving, waarbij hij rond de vermeende intenties van zijn ouders waangedachten beginnen te vormen. Dat is de reden om met hen te breken.

09.38 uur De psychologen schetsen vier tijden in De Gelders ziekteverloop. De eerste fase is de pro-domale beleving: het uitbreken van de ziekte. Hij toont een duidelijke knik in zijn sociaal leven, zijn gezinsleden zien hem radicaal veranderen. "In de eerste fase wordt de realiteit dus verstoord: hij hoort stemmen, ziet mensen die hem bespieden, ..."

09.36 uur "Bij vragen naar een motief loopt het individu vast in tegenstrijdige verklaringen. Waar er schijnbaar geen motief is, moeten we nagaan of de daad een gevolg is van een psychotisch proces."

09.35 uur "Motief en verklaring moeten we scheiden. Typisch is dat hij geen uitleg heeft. Hij heeft geen waansysteem om een motief uit te halen."

09.30 uur "Telkens hij een ander slaat, slaat hij ook zichzelf. Er is een verstrengeling van het ik en de ander. De passage à l'acte vertoont eenzelfde vermening tussen dader en slachtoffer als een psychose. Het doden van de ander staat niet los van het erna zelf gedood worden. Vandaar het idee van de death run. Bij De Gelder is de aandrang om iemand te doden en de dreiging om door iemand gedood te worden, gelijktijdig en constant aanwezig. De verstrengeling tussen hij en de ander."

09.29 uur "Het moeten, zo aanwezig bij De Gelder, is een bekend fenomeen binnen de psychologie. De oorzaak van de daden is dwingend en te verklaren vanuit de penibele leefwereld van de patiënt."

09.28 uur "In de passage à l'acte, het overgaan tot daden, is een poging zich af te scheuren, af te scheiden, te verlossen van de beklemmende beleving. We benadrukken: dat is de oorzaak, niet het motief van de misdaden. De oorzaak heeft te maken met een onhuudbaar probleem, die naar een oplossing duwt. Er moet iets gebeuren."

09.27 uur De psychologen leggen het verschil uit tussen wanen en een waansysteem: "Het eerste zijn flarden, het tweede is een complex van samenhangende waangedachten dat naar coherentie neigt. Het is een theorie, die de zieke een verklaring geeft voor wat hem overkomt."

09.23 uur "De wanen zijn niet gewelddadige pogingen om zich af te scheuren van de beangstigende symptomen. Ze zijn een verwerkingsproces. Een waan is bijvoorbeeld de overtuiging dat iemand hem wil vergiftigen. De patiënt kan daar geen reden voor geven."

09.20 uur "Er is een invasie van symptomen. De patiënt gaat erop reageren met wanen of door het stellen van daden."

09.16 uur Klinisch psychologen Nathalie Laceur en Geert Hoornaert leggen de eed af. Zij presenteren hun verslag van Kim De Gelder. Dat is een integratie van gesprekken, observaties en elementen uit het onderzoek. Zij besluiten dat er doorheen de misdrijven van De Gelder eenzelfde psychotisch proces, paranoïde schizofrenie, gaande was.

"Ten eerste: een gestoorde identiteitsbeleving, die het ik-individu doet uit elkaar vallen. Er zijn waangedachten, echter niet gesystematiseerd in een waanysteem. Het is een ziektebeeld dat zich ontwikkelt over een langere periode, dat ook evolueert."

08.45 uur Goeiemorgen. Welkom bij onze liveblog over de zeventiende procesdag in het assisenproces tegen Kim De Gelder.

Deze voormiddag komen nog twee psychologen van de verdediging aan het woord. Zij zouden normaal afgelopen vrijdag hun verklaringen afleggen. Maar het verhoor van het college van psychiaters en psychologen en de psychiaters van de verdediging liep behoorlijk uit. Daardoor treden de psychologen pas vandaag aan.

Met de pleidooien van de burgerlijke partijen snijden we in de nammidag dan de laatste week van het assisenproces aan. Naar alle waarschijnlijkheid zullen de advocaten van de burgerlijke partijen hemel en aarde bewegen om beschuldigde Kim De Gelder toerekeningsvatbaar te laten verklaren. Dat bleek de afgelopen weken al uit hun vraagstelling aan getuigen en experts. De advocaten van de burgerlijke partijen benadrukten en ging op zoek naar die zaken die erop wijzen dat De Gelder zijn moorden voorbereid heeft en op het moment van de moorden - volgens hen - wist wat hij deed en dus ook kon beslissen zijn actie af te blazen of te stoppen.

Er moeten maar liefst 28 meesters pleiten: Jef Vermassen, Virginie Cottyn, Filip Van Hende en Eline Delasorte, Raphael Van Roeyen, Nadine Maes en Kris Luyckx, Michael Verstraeten, Isabelle Suy, Bart Gijsen, Anja Baeyens, Patrick Dillen, Ann Van De Steen en Elisabeth Duffeleer, Karen Van Den Driessche en Wim Veldeman, Sofie Quintelier en Uyttersprot, Isabelle Vandeschoor, Rosette Buys, Luc Ryckaert en Muriel Van Herreweghe, Walter Damen en Thys, Jacques Heyvaert en Mter. Patrick Van Lembergen, Michel Du Tré en Nina Van Eeckhaut.

Wellicht omwille van die grote groep, worden hun pleidooien verdeeld over vandaag en morgen. Tegeover die batterij advocaten staat meester Jaak Haentjes, die Kim De Gelder vertegenwoordigt. Hij zal zijn pleidooi woensdag houden.

De 'strijd' wordt dus de vraag of Kim De Gelder toerekeningsvatbaar is of niet. Het college van psychiaters en psychologen maakte vrijdag een solidere indruk dan de psychiaters van de verdediging. Wie het meest overtuigend bepleitte dat De Gelder ziek is, waren diens ouders. Hun indrukwekkende verhaal liet niemand onbewogen.