Günümüzde tedavisi en zor hastalıklarından biri sayılan kanser için çoğunlukla tıbbi tedavi yöntemleri uygulanıyor. Bunnu yanında hasta psikolojisinin de önemli bir yer tuttuğunu belirten Yaşar Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Berrin Eylen Özyurt, özellikle son 20 yılda dünya genelinde yapılan çalışmalarda, hastalara verilen sosyal desteğin önemine ilişkin bulgulara dikkat çekti. Kanser hastalarının, aile ve arkadaşlarından alacağı sosyal destekle korku ve şüpheleriyle daha kolay başedebileceğini söyledi.
'NASIL BAŞ EDECEKLERİNİ BİLMİYORLAR'
Türkiye’de her yıl ortalama 150 bin kişi kansere yakalanıyor. Pek çoğu, bu hastalıkla nasıl başedileceğini bilemiyor. Bu aşamada sosyal desteğin oldukça faydalı olduğunu ve aile üyelerinden alınan manevi destekle hastalarda fiziki ve psikolojik olarak olumlu gelişmeler yaşandığını gösteren birçok çalışma yapıldığını belirten Özyurt, “Kanser tanısı koyma aşamasında verilen sosyal destekle uzun yaşam arasındaki ilişkiyi gösteren pek çok araştırma bulunmakta. Ayrıca ciddi ya da kronik bir durum nedeniyle stres yaşayan ve yüksek düzeyde sosyal destek aldıklarını düşünen bireylerde, bağışıklık işlevlerinin daha iyi yerine getirildiği de bilinmektedir. Kanser hastalarının, hangi desteği kimden aldıklarında daha yararlı bulduğunu gösteren çalışmalara göre aileden ve arkadaşlardan alınan sosyal destek, hastalar tarafından daha yararlı bulunmuştur. Ayrıca doktorlardan alınan bilgi desteği ve hemşirelerden alınan güven ve duygusal destek de çok değerli bulunmuştur.” bilgisini verdi.
'HASTA YAKINLARI EĞİTİM ALMALI'
Yakınlarının, hastalara daha etkili sosyal destek verebilmesi için gerekli bilgi ve becerileri de kazanmaları gerektiğini vurgulayan Özyurt, bu konuda çeşitli psiko-eğitimlerin düzenlemesinin faydalı olacağını söyledi. Özyurt, “Bu psiko-eğitimin hastalığın özelliklerini, hastanın hastalığını öğrendiğinde yaşadığı duyguları ve hasta yakınlarının nasıl davranırlarsa hastalarına yardımcı olabileceklerine ilişkin bilgileri içermesi gerekiyor.” dedi.
KANSER İKİNCİ ÖLÜM SEBEBİ
TÜİK verilerine göre Türkiye’de ölüme sebep olan ilk beş hastalık arasında yüzde 39,8 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada, yüzde 21,3 ile kansere yol açan iyi huylu ve kötü huylu tümörler ise ikinci sırada yer almakta. Türkiye’de kanser en çok erkeklerde görülürken kanser sebebiyle ölümlerin oranının en yüksek olduğu ilk beş il sırasıyla İstanbul, Kocaeli, İzmir, Rize ve Tekirdağ. Sağlık Bakanlığı verilerine göre de Türkiye kanser haritası incelendiğinde, her yıl yaklaşık 150 bin yeni kanser olgusu teşhis edilmekte. Erkeklerde en sık akciğer kanseri, kadınlarda ise meme kanseri görülmekte.
SOSYAL DESTEK NEDİR?
Sosyal destek, özellikle hastalık dönemindeki insanların psikolojik sıkıntılarla başedebilmesi için moral ve öğüt vererek, yüz yüze geldikleri, sıkıntıya yol açan özel ortamlarla başetmelerinde yardımcı olan bir destek biçimi olarak biliniyor.