1960 ların sonu.. Stanford Üniversitesi Psikoloji profesörü Walter Mischel’ın Marshmallow deneylerine başladığı yıllar.. Amaçlanan, hazzı erteleyebilenlerle hazza teslim olanların zihinsel farkını anlamak ve bazı insanların diğerlerinden neden daha başarılı olduğunu araştırmaktı. Kendini kontrol ederek ilerideki bir hedefe ulaşmak için ‘şimdi’ sunulan keyiften vazgeçenler ve anlık zevklere yenilenler arasındaki en önemli ayrım neydi? Hayatları bundan nasıl etkilenecekti? Daha sonraları ‘Marshmallow testi’ olarak ün kazanan ve yıllar içinde defalarca tekrar edilen bu araştırmanın başrol oyuncuları 4 yaşındaki anaokulu öğrencileriydi.
Küçük bir oda, odada küçük bir masa.. Tek tek davet edilen miniklere nefis görünen tombul birer marshmallow ikram ediliyor. Önlerine konulan marshmallowu isterlerse hemen şimdi yiyebilecekleri, eğer yemeyip beklerlerse ikinci bir marshmallow kazanacakları söyleniyor. Araştırma görevlisi 15 dakika sonra dönmek üzere odadan çıkıyor, çocuk ile şekerleme odada baş başa kalıyorlar. Kamera kayıtta... Bazı çocuklar araştırmacı henüz sözünü bitirmeden şekerlemeyi ağzına atarken, bazıları kapı kapanır kapanmaz hiç tereddütsüz koca bir ısırık alıyor, kimisi kokluyor, yalıyor ve yerine bırakıyor, marshmallowu görmemek için gözlerini kapatanlar, sinirden saçlarını çekiştirenler, şarkı söyleyerek dikkatini dağıtmaya çalışanlar var. Belli ki dayanmak çok zor... Sevimli deneklerin sadece üçte biri ikinci marshmellowu bekleyebiliyor.
Mischel, 1981 yılında teste katılan 653 çocuk için yeni bir devam araştırması başlatıyor. Çocukların problemlerle başa çıkma becerileri, davranışları, planlama yetenekleri, aileleriyle ve yaşıtlarıyla ilişkileri, okuldaki başarı durumları, popülariteleri gibi oldukça ayrıntılı bilgileri inceleyerek analiz ediyor.
Sonuçlara göre, ikinci marshmallowu bekleyen çocukların, diğerlerine kıyasla başarı oranı çok yüksek.. Hepsinin başarılı bir okul hayatı, yüksek notları, güçlü arkadaşlık bağları, iyi aile ilişkileri var, herşey yolunda.. Beklemeye tahammül edemeyenlerin büyük çoğunluğunda ise çeşitli davranış ve yeme bozuklukları görülüyor. Okulda başarılı değiller, öğretmenleriyle ve aileleriyle sorunlar yaşıyorlar. Mischel sonuçlarla ilgili ‘Çalışmalarımızda, irade veya kendini kontrol etme becerilerinden çok daha önemli bir şey ile ilgileniyoruz. Bu test, bize istediklerimize ulaşmanın yollarını gösteriyor. İkinci marshmallowu istiyorsun, peki onu nasıl elde edebilirsin? Başarının anahtarı kendine ‘hayır’ diyebilmek, ödülü erteleyebilmek... Dünyayı kontrol edemeyiz fakat dünya hakkındaki düşüncelerimizi, kendi seçimlerimizi kontrol edebiliriz.’ diyor.
İzlerken bizi gülümseten bu çocuklardan çok da farklı mıyız sizce? Yoksa aynı psikolojiyi paylaşıyoruz da, sadece baştan çıkarıcılarımız mı değişti?
Kaç kere ne istediğinize karar verip, kaç defa kendinize verdiğiniz sözden geri döndünüz? İleride bir gün sizin için iyi olacağını bildiğiniz, gerçekten istediğinize emin olduklarınız için dahi, şu an önünüzde öylece duran zevklere, tatlı ve cazip seçeneklere hayır demekte zorlanıyor musunuz?
Tabaktaki marshmallow sadece bir şekerleme değil, o bazen bir nefes sigara, bazen sağlıksız hazır yemek, bir paket çikolata, bizi rahatına çeken televizyon önü koltuk, telefonda aniden beliren bir mesaj... Tutkularımızdan, alışkanlıklarımızdan ve hatta korkularımızdan dolayı hayır diyemediklerimiz, kontrol edemediğimiz zaaflarımız..
Bu sıralar sizin önünüzdeki marshmallow hangisi? Yiyecek misiniz, ikinciyi mi bekleyeceksiniz?
Marshmallow testi videolarını izlemek için :
http://www.youtube.com/watch?v=QX_oy9614HQ
http://www.youtube.com/watch?v=Yo4WF3cSd9Q
Open all references in tabs: [1 - 3]