Teknoloji Bağımlılığı Kontrolsüzlükten Kaynaklanıyor

ANKARA (ANKA) -Teknoloji bağımlılığının günümüz hastalığı olduğunu ve çok ciddi sorunlara sebep olduğunu belirten Memorial Ataşehir Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uz. Psk. Uğurkan Ulutürk, “Kişinin kullandığı oyun, telefon, tablet gibi teknolojik nesne veya bağlandığı sosyal ağlar üzerinde kontrolü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam düşünememesi ile sorunlar başlamaktadır” ifadelerini kullandı.

Teknolojinin bir yandan hayatı kolaylaştırıp çözümler sunduğunu, bir yandan da bağımlılıklara yol açarak yeni sorunların kapısını araladığını ifade eden Ulutürk, bu bağımlılıkların zamanla uykusuz gecelere, sosyal hesaplar kontrol edilmediğinde huzursuzluğa, çevre ile ilişkilerin bozulmasına hatta boşanmalara kadar gidebildiği konularında uyardı.

-“SINIRSIZ DEĞİL YETERİNCE TEKNOLOJİ”-

Psikolojik sağlık için sıfır ya da sınırsız değil, yeterince teknoloji kullanımının öğrenilmesi gerektiğini kaydeden Ulutürk, teknolojinin psikososyal etkilerini şöyle açıkladı:

“Hayat, ‘sıfır’ ya da ‘sınırsızlıklar’ üzerine değil, ‘denge’ üzerine kurulduğunda kişi psikolojik sağlık dengesini yaşayabilmekte, yaşamdan keyif alabilmekte ve sorumluluklarını yerine getirebilmektedir. Kişinin kullandığı oyun, telefon, tablet gibi teknolojik nesne veya bağlandığı sosyal ağlar üzerinde kontrolü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam düşünememesi ile sorunlar başlamaktadır. Teknolojik aletin kullanımında ya da eylemin yerine getirilmesinde artık kontrol kalkar ve bağımlı kullanım sürdürülür. Ayrıca bu bağımlı kullanım, kişinin psikososyal işlevlerini aksatmasına ve hayatında ders, iş gibi bedensel, duygusal performans gerektiren durumlarda başarısız olmasına rağmen devam ettirilme boyutuna kadar gidebilmektedir.”

-“GERÇEK HAYAT İLE SANAL DÜNYA AYIRT EDİLMELİ”-

İnternet ve teknoloji kullanımının sağlıklı, güvenli, sorumlu, işlevsel ve bilinçli kullanım çerçevesinde olmasının gerektiğini aktaran Ulutürk, “Sağlıklı kullanımdan kastedilen internetin, makul bir zaman dilimi içerisinde açık bir amaç için kullanılması ve internette kullanılan sanal kimliğin gerçek kimliğin önüne geçmemesi durumudur” diye belirtti.

-“BAĞIMLILIK KONTROLSÜZLÜKTEN KAYNAKLANIYOR”-

Ulutürk, teknoloji ve internet bağımlılığın, kontrolsüz ya da sağlıklı kullanımın ne olduğunu bilmemekten kaynaklandığını şu sözlerle ifade etti:

“Bağımlılığın sonuçlarını bilmemek veya önemli görmemek, problem çözme becerisinin yeterince gelişmemesi, aşırı içe kapanıklık, düşük benlik saygısı, beğenilmeme kaygısı, şema kaçınma stratejisinin aşırı kullanımı, sosyal beceri ve ilişkilerin eksikliği, dürtü kontrol bozukluğu, karamsar düşünce yapısı ve kişinin yaşamında gerçekçi hedeflerinin olmamasından kaynaklanabilir.”

-YENİ SANAL KAVRAMLAR: FOMO VE NOMOFOBİ-

Teknolojinin insan hayatına olumsuz etkileri arttıkça bağımlılıkla ilgili farklı kavramların da hayata dahil olduğunu ekleyen Ulutürk, “Bunlardan ilki FOMO’dur. Bağımlılık durumu ilerledikçe, kişi sosyal medyayı kullanmadığında gündemden geri kaldığını ve gelişmeleri kaçırdığını düşünmeye başlamaktadır. Kişinin kontrol duygusuyla ilgili bir korku olan FOMO (Fear of missing out); yeni gelişmeleri kaçırma korkusu ile bağımlılık derecesinde telefon ve sosyal medya kullanma durumudur. Kişi, bırakmayı ve durdurmayı denese de başarılı olamaz ve tam tersi sosyal medya başında geçirilen zaman giderek artar. Cep telefonu kullanamamaya dair korku olan NOMOFOBİ (Fear of being out of mobile phone contact) ise kişinin cep telefonundan uzak kalma veya cep telefonuyla iletişim kuramadığında kaygı yaşaması durumudur” ifadelerini kullandı.

-BAĞIMLILIK DÜZEYİ KONTROL EDİLEMEZSE UZMAN YARDIMI ALINMALI-

Kişinin kullanım konusunda kendisini gözlemlemesi ve bu süreyi sınırlamaya çalışması gerektiğini açıklayan Ulutürk, yeni sosyal becerilerin, aktiviteler edinmenin ve ortamlara girmenin güzel bir adım olabileceğini kaydetti. Ulutürk, ayrıca “Spor yapmak, teknoloji kullanım kılavuzu oluşturmak, ziyaret edilen site ve hesapların sayısını azaltmak, internetin daha çok kullanılan işlevini sınırlamak için kullanım saatlerini zıt saatlere kaydırmak, interneti kullanmadan önce günlük veya haftalık kullanım hedefi koyabilmek internet ve teknoloji kullanımının düzenli ve yeterince olmasına yardımcı olabilir” dedi. 

Ulutürk, bu adımlara rağmen bağımlılık düzeyi kontrol edilemezse profesyonel yardım alınmasının uygun olacağını ifade etti. (ANKA)

(HND/ÖZK)

Leave a Reply