Stres konstruktywny

Stres konstruktywny jest oczywiście jak najbardziej pożądany. Uważany za "motor postępu", jest czynnikiem zachęcającym (aktywizującym) osoby do działania, integrującym zespół pracowniczy, rozwijającym takie pozytywne zachowania jak umiejętność współpracy, w tym dochodzenia do kompromisu i tolerancja.
Kompromis to metoda rozwiązywania konfliktów, godzenia rozbieżnych interesów, kierunków działania itp. - oznacza uzgodnienie wspólnego postępowania, programu działania itp. przez osoby mające ze sobą współpracować. Kompromis, nie tylko w polityce, lecz także w pracy, jest szkołą społecznego współżycia, w której partnerzy uczą się wyrażać swoje opinie, poglądy i stanowiska, bronić ich, walczyć o przeforsowanie własnych dążeń, ale równocześnie słuchać partnerów, przyjmować ich racje, czyli postępować w sposób zgodny z powszechnie obowiązującym zarówno Kodeksem pracy, jaki kodeksem moralnym.
Warto zwrócić uwagę, że wbrew obiegowej opinii kompromis nie jest optymalnym rozwiązaniem konfliktu, ponieważ oznacza konieczność rezygnacji z części interesów każdej ze stron, ale jego zawarcie umożliwia posuwanie się do przodu i realizację zadania.
Idealnym sposób radzenia sobie z konfliktem - zarówno w pracy, jak i podczas szkolenia - jest współpraca.

Podobne artykuły:

Stres destruktywny

Stres destruktywny - to stan pojawiający się w dużym stopniu wbrew woli człowieka, jak np. lęk wysokości, czy lęk przed otoczeniem, lęk przed instruktorem lub zwierzchnikiem. Jest to zjawisko niszczące, powodujące szereg przykrych emocji, stanów ducha, wynikających z niemożności realizacji własnych potrzeb i oczekiwań.

Stres destruktywny może prowadzić do zdenerwowania, frustracji i stanów lękowych, a nawet agresji związanej z frustracją, do zamykania się w sobie, do powtarzania zachowań nie przynoszących oczekiwanych skutków, co szczególnie źle wpływa również na proces uczenia się.

Warto zwrócić uwagę, że towarzyszący zazwyczaj stresowi destruktywnemu lęk, jest specyficznym, negatywnym stanem emocjonalnym o charakterze wewnętrznym, pochodzącym z wewnątrz organizmu, z psychiki osoby, objawiającym się niepokojem, uczuciem napięcia, skrępowania i zagrożenia.

Specjaliści identyfikują różne rodzaje lęku, takie jak:

• Lęk wyczekiwany - czyli wyczekiwanie na wydarzenia przykre, o których nie wiemy nic konkretnego ("a nie mówiłam/em?!").
• Lęk domniemany - stan emocjonalny powstający na podstawie wyobrażeń, a nie rzeczywistego zagrożenia ("ojejku! na pewno sie nie uda!").
• Lęk ukryty - zamiast objawów pojawiają się dolegliwości zdrowotne.
• Lęk wolnopłynący - uczucie przenikającego nieokreślonego niepokoju ("dołek psychiczny").
• Lęk napadowy (paniczny) - ostry napad lęku powiązany z poczuciem przerażenia (obawa przed wypadkiem, śmiercią, katastrofą, zwariowaniem lub tp.) oraz z silnymi zaburzeniami zdrowotnymi.
• Lęk sytuacyjny (fobiczny) - irracjonalna obawa przed określoną sytuacją, która doprowadza do jej unikania (np. lęk wysokości, albo np. lęk przed publicznym wystąpieniem).

Pożyteczny strach

Lęk trzeba odróżniać od uczucia strachu. Strach zazwyczaj ma racjonalne podłoże - jest zwykle wywoływany przez rzeczywiste i bezpośrednie zagrożenie, doświadczenie lub ból.
Uczucie strachu jest niezbędne podczas wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych, pomaga bowiem zachować czujność i nie przekroczyć granicy dopuszczalnego ryzyka.
Ludzie którzy mówią o sobie, że nie znają strachu, są albo bufonami, albo rzeczywiście mają taką wadę psychiczną i w tej sytuacji nie powinni być dopuszczani do wykonywania prac niebezpiecznych lub innych mogących spowodować zagrożenie dla otoczenia lub nich samych.
Lęk staje się patologiczny, chorobliwy, gdy stale dominuje w zachowaniu, gdy nie pozwala na swobodę, a w konsekwencji prowadzi do zaburzeń, gdy reakcje lękowe są niewspółmierne do bodźców, lub są wywoływane przez sytuacje nie mające znamion zagrożenia.
Lękowi towarzyszą zazwyczaj zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, takie jak: pocenie się, drżenie lub tężenie mięśni, mrowienie i "gęsia skórka", ból lub przyśpieszenie akcji serca, przyspieszenie oddechu lub zakłócenia oddychania, wzrost ciśnienia krwi i stężenia cukru we krwi, biegunka, a także pobudzenie emocjonalne itp.

Lęki prowadzą do wytworzenia się u pracownika takich zaburzonych postaw społecznych, jak postrzeganie otoczenia jako wrogiego. Albo ucieczka, izolowanie się od współpracowników i bliskich. Objawiają się często poprzez różne formy otwartej "wojny" z otoczeniem (wyzwiska, rękoczyny itp., albo np. ostentacyjne lekceważenie, okazywanie wyższości, sabotowanie działań innych, szykany, bojkot itp.). Są podatnym gruntem dla mobbingu.

Mobbing

Mobbing - to działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu pracowników (wg art. 943 Kp.).

Źródłem stresu mogą być np.: monotonia pracy przy taśmie, konflikty międzypracownicze i na styku przełożony-podwładny, konflikt ambicji (rozbieżność między pracą oczekiwaną a pracą wykonywaną) i inne. Wszystko to ma wpływ nie tylko na jakość pracy, lecz także na bezpieczeństwo samego pracownika lub jego otoczenia.

Przeciwdziałanie stresowi

Przeciwdziałanie stresowi polega w szczególności na podejmowaniu wysiłku mającego na celu opanowanie, zredukowanie lub tolerowanie zewnętrznych lub wewnętrznych źródeł stresu. Najważniejsze jest możliwie wczesne zdanie sobie sprawy z pojawienia się stresu jako choroby. Wówczas może pomóc własna pełna mobilizacja i wykorzystanie potencjalnych możliwości własnej psychiki i organizmu do przeciwdziałania sytuacjom stresowym.

W warunkach, gdy sytuacja stresowa jest obiektywnie związana z wykonywaną pracą, konieczne jest przystosowanie, czyli zastąpienie lęku kontrolowanym strachem. Przystosowanie oznacza, że organizm nauczył się skutecznie i bez nadmiernych zaburzeń radzić sobie ze źródłem stresu.

Jednak długotrwała praca w warunkach stresowych może doprowadzić do wyczerpania objawiającego się nadmiernym, ogólnym pobudzeniem całego organizmu, co prowadzi do stresu chronicznego i konsekwencji zdrowotnych. Konieczny jest wówczas dłuższy odpoczynek w celu regeneracji stanu psychicznego i fizycznego.

Podobne artykuły:

Artykuł jest fragmentem publikacji : "Doradca BHP. Wymogi, uregulowania, wskazówki , oraz gotowe szablony dokumentów 2007 (62/07)"; Wydawnictwo Forum