GRONINGEN - Aanhoudende problemen bij het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) zorgen ervoor dat veel strafzaken niet door kunnen gaan.
Deze week werden vijf van de zeven strafzaken die in de rechtbank in Groningen op de rol stonden, aangehouden. Het betrof een gewapende overval (twee verdachten), drughandel (twee verdachten) en een poging tot doodslag. Dat er meer strafzaken worden aangehouden dan er worden behandeld, is geen uitzondering. De problemen spelen al maanden.
Reorganisatie
Strafrechters spreken tijdens zittingen regelmatig hun zorgen dan wel ongenoegen uit over het uitblijven de rapportages. Officieren van justitie zeggen op hun beurt weinig tot niets te kunnen doen omdat ze geen invloed hebben op het NIFP.
Een ingrijpende reorganisatie zou de oorzaak van de problemen zijn. Een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie verwacht dat de problemen begin volgend jaar voorbij zijn.
Rapportages
Het NIFP is een onderdeel van het ministerie van Veiligheid en Justitie. In opdracht van rechtbanken en het Openbaar Ministerie rapporteren gedragsdeskundigen van het instituut over de persoonlijkheid van de verdachte. De rapportages spelen een belangrijke rol bij het bepalen van de strafeis en uiteindelijk ook bij het opleggen van de straf en de daaraan gekoppelde voorwaarden. Veel verdachten die worden veroordeeld moeten naast een vrijheidsstraf ook een behandeling ondergaan.
In de meeste gevallen wordt een strafzaak uitgesteld als er geen NIFP-rapportage beschikbaar is. In praktijk betekent dit dat gedetineerden maanden langer in detentie zitten dan de bedoeling is. De problemen spelen bij alle Noordelijke rechtbanken. Het aantal strafzaken dat wel een aanvang heeft gehad in de rechtszaal, maar op de stapel ‘wachtend' belandt, is hoger dan ooit.
Gesprekken
Een woordvoerder van het ministerie zegt dat de problemen zijn ontstaan door een ingrijpende reorganisatie die in april dit jaar is ingezet en intern voor onrust heeft gezorgd. De locaties in Groningen en Arnhem werden opgeheven en verplaatst naar Zwolle. In Zwolle verhuisde de nieuwe organisatie naar een nieuw pand. Ook leidde de reorganisatie tot een verlies aan banen en kregen werknemers die mochten blijven een nieuwe standplaats met langere reistijden. Binnen de nieuwe organisatie moest de manier van werken op elkaar worden afgestemd en dat alles onder een nieuwe leiding, zo schetst het ministerie de situatie.
Recent zijn er diverse gesprekken geweest tussen vertegenwoordigers van het NIFP, het Openbaar Ministerie en betrokken rechtbanken. Volgens de woordvoerder van het ministerie hebben die gesprekken geresulteerd in maatregelen die ertoe moeten leiden dat de achterstanden op korte termijn weggewerkt worden. Begin volgend jaar moeten de problemen dan definitief voorbij zijn.