Stapel wilde ‘de sociale psychologie verblijden’

Dat
schrijft de gevallen hoogleraar sociale psychologie Diederik Stapel in
zijn boek 'Ontsporing', dat vrijdag uitkomt. Zijn eigen onkunde, de
drang naar applaus en succes, en de druk van de wetenschap dreven hem
tot zijn grootscheepse fraude.  Ook had Stapel moeite met de media-aandacht, vooral ook omdat die
zijn familie zou treffen. Hij overwoog zelfmoord toen de storm aanhield,
omdat universiteiten en de commissie "de pers steeds weer voedden met
nieuwe informatie, lopende het onderzoek".

Waar de commissies-Levelt, -Drenth en -Noort ook de collega's van
Stapel verwijten maakten over hun gebrek aan kritiek, spaart Stapel hen.
Slecht een enkele keer verwijst de auteur naar zijn vakgenoten: "Ze
vertrouwden me, maar ik deed alles zelf." Hij vervolgt: "Collega's en
tijdschriften bekeken het (onderzoek) kritisch, het werd gepubliceerd en
later bleek dat andere onderzoekers, in een andere stad, in een ander
land, vergelijkbaar onderzoek hadden gedaan en hetzelfde hadden
gevonden. Mijn gefantaseerde onderzoek werd gerepliceerd. Wat logisch
leek, werd waar."

Veel meer kijkt Stapel naar zichzelf. Hij geeft aan dol te zijn op
het applaus en dat na te streven. Vanaf het moment dat hij colleges gaat
geven aan studenten, jaagt hij het succes na. "Applaus is een blijk
van erkenning. Het betekent dat je de moeite waard bent." Van
oppervlakkige, door effectbejag gedragen colleges maakte Stapel de stap
naar vervalste datasets. "De smaak van ontdekking was de smaak van
voldoening. De ontdekking gaf mij een geweldig voldaan gevoel. Een
gevoel van rust."

Anderzijds vindt Stapel dat de commissies zich schuldig hebben
gemaakt aan karaktermoord. Volgens Stapel is het niet correct geweest
dat de onderzoekers een "emotioneel, psychologiserend verhaal" over
zijn persoon schreven. Stapel herkende zichzelf niet in de woorden en
schrijft dat "de commissie misschien zelf een Stapel-fout heeft
gemaakt: veel verhaal, weinig data".

Bron: ANP/ Den Bosch Dichtbij

Leave a Reply