Sosyal Ağların gizli verilerini kim ne yapıyor?

Bu yazımızda Sosyal Ağların psikoloji alanında nasıl kullanıldığını verilerin ne ifade ettiğini birlikte ele alacağız.

Her devrin öne çıkan özelliği olduğunu bilirsiniz. Rönesans, sanayi devrimi, soğuk savaş gibi…

İçinde bulunduğumuz zaman dilimini de 'teknoloji, ölçümleme ve psikografi çağı' olarak isimlendirmek mümkün.

***

İnsan ve psikografi denince 'Alemlerin Gülü' Efendimizi (A.S.) anmadan bu yazıya başlasak mutlaka bir şeyler eksik olacaktı. Neden derseniz, bir misal ile ifade edelim.

Sahabe-i Kiram’dan Efendimize (A.S.) gelen kişiler farklıdır. Ama soru aynı:

- Ya Rasulallah! Benim için en hayırlı amel hangisidir veya nedir?

Soru aynı olsa da cevaplar kişilere göre değişkendir. Efendimiz; birisine anne babana iyilik etmendir derken, bir başkasına gece ibadetini tavsiye etmiştir. Cevaplardaki maksat zaafların izale edilmesi ve olgunlaşmaya katkıdır. Ki Sahabe efendilerimizi en iyi tanıyan yine O (A.S.)'dur. Yani kişiye göre reçete değişmektedir.

***

Sosyal Ağların alabildiğine popüler olduğu şu zamanda veriler ve kullanım alanları hakkında fikir sahibi olduğunuzu düşünerek sadece kısa bir özet yapalım.

Sosyal ağlar üzerinde birçok veri elde etmek, analiz etmek, bunları yorumlamak mümkün.

Nerede, ne yapıyorlar?

Neler konuşuluyor?

Kimler, hangi marka veya ne konuşuluyor?

Bu listeden elde edilen sonuçlara yeni ismiyle Memology diyoruz. Bunu 'Psikografik Analiz' olarak ta nitelendirebiliriz. Medya ve reklam sektöründe çalışanlar bu verilere rating veya love mark etkisi de diyor.

Konuşulanları Twitter'da Trend Topic alanından, Facebook'ta Socialbaker.com adlı siteden takip ediyorsunuzdur. Facebook bu veriler için ayrıca bir Memology yayınlıyor.

2009 ve 2010 yıllarında nelerin çok konuşulduğu ve ilgi gördüğünü merak ediyorsanız bu adreslere bakabilirsiniz.

Memology 2009

Memology 2010

Ölçümleme bakımından buraya kadarki verilerin diğer analiz verilerinden fazla bir farkı yok. Bizim konumuz, farkın nerede olduğu üzerine.

Tunus, Mısır ve Libya olayları gibi 'Arap Baharı' olarak isimlendirilen olayların hareket noktasının sosyal ağlar olduğunu öne süren birçok analistin yazılarını okuduğumuzda bu işin nasıl yapıldığını daha iyi anlamak mümkün oluyor.

'Eğer bir toplumu özgürleştirmek istiyorsanız ona internet verin'

Sosyal Ağların Eğilim Takipçisi (Memology) verileri negatif ve pozitif etkilere ayrılarak kitlelerin tepki analizi yapılıyor. Sırf bunun için CIA günde 5 milyon Tweet okuyor.Şimdi bu mesajlarda ne aranıyor ona bakalım.

Kişiler, markalar veya olaylar hangi nedenlerden dolayı konuşuluyor?

Hangi olay, hangi kitleyi nasıl ve ne kadar etkiliyor?

Etkisi ne kadar sürüyor?

Neyin gerçekleşmesi veya gerçekleşmemesi hedef kitleyi harekete geçiriyor?

Bu soruların cevaplarından elde edilmek istenen veri: Nabız ölçme veya sabrını zorlama.

Sonuç olarak bu veriler ile kitlelerin nasıl harekete geçirilebileceği hesaplanıyor.

Bu verilerin bir kısmına Google arama sonuçlarından da ulaşılabilmek mükün. Google’ın yakın tarihte Metaweb’i alma nedeni olarak gösterilen bu hesaplamanın en güzel örneğini size haritada gösterelim.

Bu adreste 2010 yılında dünyada meydana gelen olayları ve etki süreçlerini görmek için sadece 'Play' tuşuna basmanız yeterli.

Örnek olarak iphone4'ün aranma zaman eğrisine ve hangi ülkelerde arandığına da buradan bakabilirsiniz.

2010’da Türkiye’de en çok ne arandı? Diyorsanız. Bu adrese bakabilirsiniz.

Bu ve diğer açıklanmayan verilerin kitleleri nasıl etkileyeceğini de zaman gösterecek. Bu konu ile ilgili TEDGlobal'da konuşan Rebecca MacKinnon siberalemde özgürlük ile kontrol arasında artan çatışmayı anlatıyor ve şu soruyu soruyor:

'Merkezinde kontrol yerine hesap verme ve özgürlük olan internetin bir sonraki aşamasını nasıl tasarlayacağız?'

Rebecca vatandaşların devletlerinden ifade özgürlüğünü ve iletişim hakkını talep edecekleri bir internet 'Magna Carta'sı anına doğru gittiğimize inanıyor.

Videoyu izlemek için tıklayınız

SocialBakers'ın CEO'su ve kurucu ortağı olan Jan Rezab’ın Yeni Nesil Pazarlama' dediği bu süreç nasıl işleyecek?

Sosyal Ağlar kitleleri harekete geçirebilecek veriyi toplayabilir mi?

Yakın zamanda bu sorunun cevaplarına da ulaşmış olacağız.

Gün ola hayrola…

Open all references in tabs: [1 - 6]

Leave a Reply