Dat katten fascinerende dieren zijn, bewijst het rijke aanbod aan (psychologische) studies over deze dieren en hun relaties met de mens. De interactie met een kat heeft een positief effect op het baasje. We zetten alles even op een rij.

In een poging om het fenomeen 'kattenmens' te definiëren, gingen psychologen in 2012 op zoek naar de karaktereigenschappen die liefhebbers van de kat onderscheiden van mensen die honden verkiezen of geen van beide graag in huis hebben.

Kattenmens
Uit de resultaten blijkt dat kattenmensen over het algemeen meer open staan voor nieuwe ervaringen, maar minder zelfdiscipline hebben, niet altijd even wild zijn van samenwerken en soms niet gezegend zijn met voldoende assertiviteit. Een tweede studie voegt daar aan toe dat mensen met een hoger diploma 1,4 keer vaker een kat zullen hebben in plaats van een hond. Niet dat kattenmensen per se slimmer zijn, maar hogere diploma's gaan doorgaans gepaard met langere werkuren en katten zijn nu eenmaal minder tijdrovend.

Psychologie van de kat
Een psychologische studie uit 2008 heeft vier variabelen voor de persoonlijkheid van katten geïdentificeerd. Onder de eerste groep vallen activiteit, intelligentie, nieuwsgierigheid en sociabiliteit. De tweede variabele draait rond hoe emotioneel, vriendelijk en beschermend de kat is. De derde component bevat agressie en slecht gedrag en de vierde werd opgebouwd rond bedeesdheid. Net als mensen, zijn deze dieren dus één voor één uniek.

Het stereotype beeld van een kat is een afstandelijk dier met weinig interesse in de mensheid, maar eigenaars van deze briljante beestjes weten uiteraard beter. Wanneer onderzoekers keken naar de manier waarop katten zich hechten aan hun baasjes, zagen ze gedragingen die ontzettend veel gelijkenissen vertonen met jonge kinderen.

'Attachment theory' werd ontwikkeld in de late jaren 50 als een strategie om affectie tussen twee individuen te beschrijven, waarvan eentje de rol van zorgdrager vervult. Bij katten blijkt dat ze in het gezelschap van hun baasjes ontspannen zijn, veel meer zullen rondslenteren, ontdekken en spelen. Wanneer ze echter bij wildvreemden gezet worden, zullen ze sneller en langer afwachtend aan de deur gaan zitten. Bovendien miauwen ze ook minder in de buurt van mensen die ze niet kennen.

Mentale gezondheid
Het wordt vaak genoeg gezegd dat een huisdier wonderen kan doen voor je gemoed. Onderzoek toont aan dat katten in het bijzonder werkzaam zijn wanneer hun baasjes zich slecht voelen. Niet dat je er magische een vreugdedansje door zal doen, maar de negatieve gedachtengang wordt in elk geval een stuk minder intens.

(Door: Lynn Formesyn)