14 Mayıs 2013 günü psikologların meslek örgütlerine ve bağımsız meslek yasalarına sahip olmaları gerektiğini savunan 50 civarında psikolog ve psikoloji öğrencisi, TBMM Dikmen kapı önünde yoğun sağanak yağış altında bir basın açıklaması gerçekleştirdiler.Basın açıklamasına destek veren Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ve CHP Manisa Milletvekili Özgür ÖZEL, geçen hafta yaptıkları ODTÜ ziyareti sırasında böyle bir örgütlenme ve hak arayışından haberdar olduklarını, her mesleğin kendi yasası ve örgütü olmasının mesleklerin deontolojik ve öz yönetimleri açısından büyük önemi olduğunu ve kendi seçtikleri organlar vasıtasıyla söz sahibi olmalarının demokrasi ve çağdaşlığın bir gereği olduğunu ifade ettiler. CHP’li milletvekilleri Özel ve Ağbaba, yağmur altında basın açıklaması yapan grubun bugün yaptıklarının bundan 50 yıl sonra meslektaşları tarafından önemle anılacağını da belirttiler.
Bir meslek odası/birliğinin ve bu tanımları düzenleyecek bir meslek yasasının eksikliği, biz psikologları, beraber çalıştığımız diğer meslek elemanlarını ve psikolojik hizmetlerden faydalanacak kişileri çeşitli şekillerde olumsuz yönde etkileyecek birçok uygulamaya ve hak ihlaline yol açmaktadır. Hazırladığımız Psikologların Çalışma Yaşamında Karşılaştıkları Hak İhlalleri Anketi Raporu (2013), çalışmaya katılan psikologların %75.7’sinin görev tanımlarının belirsizliği sebebiyle hak ihlaline uğradığını ortaya koymaktadır.
Birçok psikolog, görev tanımının belirsiz olması sebebiyle mesleki bilgi ve deneyimi dışında işler yapmak zorunda bırakılmakta; benzer şekilde çalışma ilke ve koşullarının asgari standartlarını belirleyen bir mesleki düzenleme olmaması sebebiyle de işyeri tarafından belirlenen ve sıklıkla uygun olmayan şartlarla mesleki uygulamalarını sürdürmek durumunda kalmaktadır. Buna ek olarak bir meslek odasının ve mesleki birliğin eksikliği, araştırma ve uygulamalar üzerinde yaptırımı olan bir etik yönetmeliğin eksikliğini de beraberinde getirmekte, mesleğini kötüye kullanan ve etik dışı araştırma ve uygulamalarda bulunan psikologlara müdahale edilmesine imkân tanımamakta, aynı zamanda unvanın usulsüzce kullanılmasının önü açılmaktadır.
Mecliste 6 Nisan 2011’de kabul edilen 6225 numaralı torba yasa bizim ihtiyaçlarımızı karşılamaktan uzaktır. Bizler toplumun tüm kesimleri için ve psikolojinin her alanında psikolojik hizmetin, daha nitelikli hâle getirilmesini amaçlıyoruz. Bunun yolu da her alanın bir uzmanlık olarak tanımlanması ve buralardaki eğitimin yüksek lisans eğitiminde içerilmesi değil, bu alt alanlara yönelik eğitimlerin öncelikle lisans eğitiminin kapsamına alınması ve bunlara ücretsiz ulaşmanın yollarının yaratılmasıdır. Bu kavrayışa paralel olarak, önerimizde, serbest çalışma hakkı da akademik uzmanlığa bağlı hâle getirilmemekte ve tüm psikoloji bölümü mezunlarına serbest çalışma hakkı tanınmaktadır. Serbest çalışmanın, herhangi bir kurumda çalışmaktan daha yüksek düzeyde bir eğitim gerektirmediği, tüm çalışma alanlarındaki psikolojik hizmetlerin nitelikli ve denetlenebilir hale getirilmesinin önemi burada da vurgulanmaktadır.
Elbette ki bir meslek yasasının varlığı, psikologların çalışma hayatlarında karşılaştıkları ve çalışanların ortak sorunları olan güvencesiz ve esnek çalışma başlığında özetlenebilecek tüm hak ihlallerinin önüne geçmekte yeterli olmayacaktır. Ne var ki bir meslek birliğinin varlığı, bu hak ihlalleriyle karşılaşan psikologlara başvurabilecekleri ve haklarını savunabilecekleri bir alan açması ve sendika ve diğer kurumlarla dayanışmayı sağlaması açısından önemlidir. Bu örgüt, haklarımızın düzenlenmesinin yanı sıra onları garanti altına alacak bir kurum olma işlevi görecektir.
Bu nedenlerle, psikologların çalışma haklarını ve unvanlarını korumak, insanca ve meslek tanımına uygun koşullarda çalışmalarını sağlamak, mesleki faaliyetlerinin geliştirilmesine destek olmak, nitelikli mesleki bilgi ve eğitime ulaşımı eşit ve ücretsiz kılmak ve bunların yanı sıra mesleki uygulamalarda etik ilkelerin gözetilmesi ve psikolojik hizmet alanların haklarının güvence altına alınması adına çalışan meslek kuruluşları olan Psikolog Meslek Odaları ve Psikologlar Birliği’nin ivedilikle kurulması ve bu meseleler üzerine düzenlemeleri içeren bir meslek yasasının oluşturulması gerekmektedir.
Burada basın açıklamamızı sonlandırırken iki duyuru yapmak isteriz. Bizler bugün, meslek yasası talebimiz kapsamında toplamış olduğumuz 1780 imzayı meclise teslim edeceğiz ve hazırlamış olduğumuz meslek yasası önerisinin meclis gündemine alınması için gerekli girişimlerde bulunacağız. Ayrıca 18 Mayıs Cumartesi günü İstanbul’da Galatasaray Lisesi’nin önünde buluşup Güvenceli Çalışma ve Meslek Yasası taleplerimizi daha güçlü bir şekilde haykıracağız. Ayrıca, bu mücadeleyi her alanda kararlılıkla sürdüreceğiz.
Basın açıklamamıza katılan herkese ve basın emekçilerine teşekkür ederiz.