Την ολοκλήρωση ενός συνολικού σχεδίου για το τραπεζικό σύστημα περιλαμβάνει ένα από τα σημεία με τα προαπαιτούμενα, τα οποία πρέπει να ψηφίσει άμεσα η κυβέρνηση. Στο κείμενο του νέου Μνημονίου δεν περιλαμβάνεται η ύπαρξη «κακής τράπεζας», ενώ η προστασία των δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς έρχεται με την εισαγωγή ενός «διχτυού ασφαλείας» για ευπαθείς ομάδες. Το σχέδιο για τις τράπεζες να περιλαμβάνει τρεις βασικούς άξονες:
Πρώτον, ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών.
Δεύτερον, παρακολούθηση και ενίσχυση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος. Σε αυτό περιλαμβάνεται η διαδικασία για σταδιακή άρση των capital controls.
Τρίτον, διαχείριση και αντιμετώπιση των επισφαλών δανείων.
Κεντρικό ρόλο στον νέο σχεδιασμό έχουν το ευρωσύστημα (ΕΚΤ, SSM), η Τράπεζα της Ελλάδος και τo Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
«Κόκκινα» δάνεια
Το νέο μνημόνιο προβλέπει πέντε βήματα για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων.
Το πρώτο βήμα περιλαμβάνει μία σειρά μέτρων που προβλέπουν:
α. Παρακολούθηση και αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των δανειοληπτών.
β. Τον διαχωρισμό βιώσιμων επιχειρήσεων που θα πρέπει να διασωθούν (π.χ. μέσω ρύθμισης, αναδιάρθρωσης χρέους) από τις μη βιώσιμες οι οποίες θα οδηγούνται σε εκκαθάριση.
γ. Δημιουργία νέων εταιρειών (πλην τραπεζών) που θα παρέχουν υπηρεσίες διαχείρισης επισφαλειών.
δ. Επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών.
ε. Συνεργασία επιμελητηρίων για την πτώχευση επιχειρήσεων με δικαστικές αποφάσεις.
Δίχτυ προστασίας
Από το πρώτο βήμα στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων εισάγεται ο όρος «μόνιμο δίχτυ κοινωνικής προστασίας» για τις ευπαθείς ομάδες δανειοληπτών. Κύριος σκοπός του είναι να ξεχωρίσουν οι πραγματικά ευπαθείς ομάδες από τους λεγόμενους «στρατηγικούς μπαταχτσήδες». Το δίχτυ κοινωνικής προστασίας θα περιλαμβάνει και μέτρα υποστήριξης των ευπαθών ομάδων. Εμμέσως, πλην σαφώς, από την περιγραφή του Μνημονίου, αυτό το νέο «δίχτυ κοινωνικής προστασίας» θα είναι ο μηχανισμός ο οποίος θα προστατεύει από πλειστηριασμούς ακινήτων.
Αντίθετα, οι μη «βιώσιμες περιπτώσεις» και οι «στρατηγικοί μπαταχτσήδες» δεν θα έχουν άλλη επιλογή από τον πλειστηριασμό των ακινήτων τους ή την εκκαθάριση εάν πρόκειται για επιχειρήσεις. Η Τράπεζα της Ελλάδος και το ΤΧΣ θα αποφασίσουν για το πώς θα διαμορφωθεί το πλαίσιο που θα επιταχύνει τη διαδικασία αυτή.
Οι μεγάλες οφειλές
Το δεύτερο βήμα έρχεται τον Δεκέμβριο του 2015 και προβλέπει ότι οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να έχουν εντοπίσει τους μεγαλοοφειλέτες -είτε χρωστούν προς τις τράπεζες είτε προς το Δημόσιο. Και σε αυτή την περίπτωση θα ξεχωρίσουν οι οφειλέτες με ιδιωτικά ή δημόσια χρέη και αυτοί που είναι βιώσιμοι από τους μη βιώσιμους. Μέχρι τον Μάρτιο του 2016 θα πρέπει να έχει θεσμοθετηθεί ένα fast track πλαίσιο για εκκαθάριση (και πλειστηριασμό) όλων των μη βιώσιμων περιπτώσεων. Το «ξεκαθάρισμα» αυτό θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2016.
Στόχους στα «κόκκινα»
Μέχρι τα τέλη του Φεβρουαρίου 2016, η Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με τα πιστωτικά ιδρύματα, θα καθορίσει συγκεκριμένους στόχους για ρυθμίσεις δανείων, πλειστηριασμούς, ύψος «κόκκινων» δανείων (επισφαλειών), πωλήσεις χαρτοφυλακίων δανείων κ.λπ. Οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να ενημερώνουν την Τράπεζα της Ελλάδος κάθε τρίμηνο για την πορεία τους σε σχέση με τους στόχους από τον Ιούνιο του 2016.
Παράλληλα, το ΤΧΣ θα παρουσιάσει ένα σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων (εκκαθάριση/πλειστηριασμοί), με στόχο να επιταχυνθούν οι αναδιαρθρώσεις μεγάλων επιχειρήσεων και αν αυτό είναι απαραίτητο - ακόμα και ολόκληρων κλάδων.
Νέοι Κώδικες
Τέλος, μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2016 θα πρέπει η Τράπεζα της Ελλάδος να αναθεωρήσει τον Κώδικα Δεοντολογίας που θα περιλαμβάνει οδηγίες για «ομαδικές» αναδιαρθρώσεις δανείων (π.χ. μικρομεσαίων επιχειρήσεων). Ο νέος κώδικας θα έχει απλή, τυποποιημένη και γρήγορη διαδικασία. Επίσης, μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2017 οι αρχές θα πρέπει να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα του πτωχευτικού κώδικα και να προτείνουν βελτιώσεις. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου του 2016 θα πρέπει να εισαχθεί ένα πρόγραμμα αξιολόγησης των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών και αντικατάσταση των μελών που δεν πληρούν τα κριτήρια. Αντίστοιχη διαδικασία αξιολόγησης προβλέπεται και για το ΤΧΣ μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2016.