Μια νέα σελίδα στην αγορά ηλεκτρισμού προδιαγράφει η υλοποίηση των μνημονιακών μέτρων για τον ΑΔΜΗΕ και τη ΔΕΗ. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, η εικόνα της αγοράς ηλεκτρισμού σε τίποτα δεν θα προσομοιάζει με τη σημερινή, όπου η ΔΕΗ εξακολουθεί να κατέχει μερίδιο 65% στη χονδρική αγορά και 94% στη λιανική. Η ΔΕΗ θα πρέπει μέχρι το 2018 να χάσει το 20% του μεριδίου της στη λιανική αγορά και μέχρι το 2020 το 50%. Το πώς θα γίνει αυτό είναι το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές το αμέσως επόμενο διάστημα, αφού προτεραιότητα δόθηκε στο θέμα του ΑΔΜΗΕ και των απαιτήσεων των πιστωτών για ιδιωτικοποίηση ή εναλλακτικό ισοδύναμο, που σε κάθε περίπτωση θα διασφαλίζει τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό της εταιρείας από τη μητρική ΔΕΗ.
Δύο βασικά σημεία
Από τα όσα μέχρι στιγμής επισήμως ανακοινώθηκαν για τον ΑΔΜΗΕ, κυβέρνηση και πιστωτές συμφώνησαν σε δύο βασικά σημεία. Το πρώτο είναι η απόσχιση του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ και η μεταφορά του σε τρίτη ανεξάρτητη εταιρεία, κάτι που ικανοποιεί τη δέσμευση του λογιστικού διαχωρισμού. Το δεύτερο βασικό σημείο της συμφωνίας είναι ότι τον πλειοψηφικό έλεγχο στη νέα εταιρεία που θα δημιουργηθεί, θα τον έχει το ελληνικό Δημόσιο στο οποίο θα περιέλθει το 51% του μετοχικού της κεφαλαίου. Ποσοστό 20% θα διατεθεί μέσω διαγωνισμού σε στρατηγικό επενδυτή με αντίστοιχη δραστηριότητα αυτής του ΑΔΜΗΕ και ποσοστό 29% θα διατεθεί στο Χρηματιστήριο. Αυτά είναι και τα μόνα σαφή σημεία της συμφωνίας.
Για όλα τα υπόλοιπα θέματα που συνδέονται με την υλοποίηση αυτού του σχεδίου υπάρχουν σημαντικές ασάφειες, με κομβικότερη την αποζημίωση της ΔΕΗ, η οποία θα απολέσει το 100% του σημαντικότερου, μετά τις μονάδες παραγωγής, περιουσιακού της στοιχείου που της αποδίδει το 60% των ετήσιων ομιλικών κερδών. Η συμφωνία προβλέπει αποζημίωση της ΔΕΗ σε πρώτη φάση από έσοδα που θα προέλθουν από την είσοδο του στρατηγικού επενδυτή και το χρηματιστήριο του συνολικού ποσοστού 49% που θα διατεθεί σε τρίτους. Για το ποσοστό που θα μεταβιβαστεί στο Δημόσιο, θα αποζημιωθεί σε βάθος χρόνου με το 10% των ετήσιων κερδών του ΑΔΜΗΕ. Στην ουσία, η συμφωνία αφήνει στον αέρα το θέμα αποζημίωσης της ΔΕΗ, προκαλώντας έντονες ανησυχίες στο εσωτερικό της επιχείρησης αλλά και συνολικά στην αγορά ηλεκτρισμού.
Αυτό που έχει συμφωνηθεί είναι η πρόσληψη διεθνούς συμβούλου για την αποτίμηση του ΑΔΜΗΕ, αλλά και για να υποδείξει μια σειρά από λύσεις σε ζητήματα που συνδέονται με την απόσχιση του δικτύου μεταφοράς από τη ΔΕΗ. Ενα εξ αυτών και το πλέον δυσεπίλυτο είναι τα δάνεια της ΔΕΗ, τα οποία έχουν δοθεί με εγγύηση των παγίων της επιχείρησης και προβλέπουν ρήτρα επιστροφής σε περίπτωση που υπάρξει σημαντική μεταβολή των περιουσιακών στοιχείων της. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόβλημα των δανείων ήταν ένα από τα άλυτα θέματα και κατά την περίοδο που έτρεχε το σχέδιο ιδιωτικοποίησης του ΑΔΜΗΕ, με τις τράπεζες να αξιώνουν την είσπραξη του 75% του τιμήματος που θα εισέπραττε η ΔΕΗ. Το σενάριο της μεταφοράς μέρος των δανείων της ΔΕΗ στον νέο ΑΔΜΗΕ εγκυμονεί τον κίνδυνο μετατροπής της εταιρείας από υγιή σε προβληματική, καθιστώντας δύσκολη την προσέλκυση στρατηγικού επενδυτή. Προβληματική είναι σε ό,τι αφορά την προσέλκυση του στρατηγικού επενδυτή και η πρόβλεψη για αποπληρωμή του ποσοστού του Δημοσίου με τη διάθεση του 10% των ετήσιων κερδών του ΑΔΜΗΕ. Η παράμετρος αυτή στον βαθμό που παραμείνει, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε υποτίμηση της αξίας της εταιρείας. Ασαφής, τέλος, είναι η συμφωνία και ως προς το μάνατζμεντ της νέας εταιρείας. Προβλέπει Δ.Σ. κατ’ αναλογία των μετόχων και CEO κοινής αποδοχής. Δεν διευκρινίζεται ωστόσο εάν ο στρατηγικός επενδυτής θα έχει δικαίωμα αύξησης κεφαλαίου, διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του ποσοστού του Δημοσίου μελλοντικά.
Τα επόμενα βήματα
Η πρόσληψη διεθνούς συμβούλου, πιθανόν και δύο, θα είναι το πρώτο βήμα για την υλοποίηση της συμφωνίας με τους πιστωτές για τον ΑΔΜΗΕ. Θα ακολουθήσει η αποτίμηση της εταιρείας και εν συνεχεία οι διαδικασίες του διαγωνισμού για τη διάθεση του 20% σε στρατηγικό επενδυτή, προκειμένου να αποζημιωθεί σε ένα αντίστοιχο ποσοστό η ΔΕΗ. Δεν έχει γίνει σαφές εάν η νομοθετική ρύθμιση που απαιτείται για την υλοποίηση της συμφωνίας θα προηγηθεί της αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή και διάθεσης του 29% στο Χ.Α. ή όχι. Το πιθανότερο είναι να απαιτηθεί νωρίτερα, και αυτό γιατί παραμένει σε ισχύ ο νόμος που προβλέπει την ιδιωτικοποίηση του 66% του ΑΔΜΗΕ. Με αυτό το δεδομένο, η έναρξη υλοποίησης της συμφωνίας τοποθετείται για την άνοιξη, καθώς ο νόμος θα πρέπει να ρυθμίζει με σαφήνεια όλα τα θέματα που συνδέονται με την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ, αλλά και τον ακριβή τρόπο και τα χρονοδιάγραμμα αποζημίωσης της ΔΕΗ, όπως και τα δικαιώματα του μετόχου μειοψηφίας.