Eenzaamheid treft niet noodzakelijk individuen die niet bepaald cool of succesvol zijn. Ook meneertje en mevrouwtje perfect lopen een gigantisch risico op eenzaamheid. En dat is niet zonder gevolgen. Dat schrijft journaliste Anna North in een opiniestuk in The New York Times.
Volgens North is het verleidelijk om eenzaamheid gelijk te stellen met een gevoel van een gemis aan sociale interactie. Het is complexer dan dat meent de journaliste. North verwijst naar ene Robin Marantz Henig die op het journalistiek platform Medium enkele clichés over eenzaamheid aan diggelen slaat.
In zijn artikel op Medium zwaait Henig met een Amerikaanse studie op bachelorstudenten uit Ohio die aantoont dat eenzame mensen niet noodzakelijk 'raar' of 'niet cool' zijn. De onderzoekers van de studie concluderen dat "degene die zichzelf als eenzaam bestempelen, over evenveel 'sociaal kapitaal', gedefinieerd in termen van fysieke aantrekkelijkheid, lengte, gewicht, socio-economische status en academische genoegdoening, beschikken als leeftijdsgenoten die zich niet eenzaam voelen."
Vicieuze cirkel
North haalt nog een andere passage van Henigs stuk aan: eenzaamheid zou groeien vanuit een bepaalde psychologie. Henig schrijft dat eenzaamheid inherent is aan "het zich misbegrepen voelen".
Eenzaamheid moet dus gezien worden in een optiek van selffulfilling prophecy: "Anne begrijpt mij niet, Pieter denkt er het zijne van." Zo komen eenzame mensen in een vicieuze cirkel terecht. Ze gaan die bedenkelijke overtuigingen nog harder geloven en zo de goede bedoelingen van anderen in de wind slaan. Uiteindelijk gaan ze alle contact verbreken omdat ze zich niet nog meer misbegrepen, nog meer afgescheept willen voelen.
Zelfreflectie onontbeerlijk
North wijst op de niet te verwaarlozen fysieke impact van eenzaamheid. Alles wijst er immers op dat het zich eenzaam voelen het risico op een hoge bloeddruk, slaapproblemen en de ziekte van Alzheimer doet stijgen.
Sterker nog, psychobiologen hebben aangetoond dat eenzaamheid misleidende hormonale signalen kan uitsturen waardoor de moleculen op onze genen verstoord raken en zo een hele rist andere systemen in ons lichaam ontregelen. "Langdurige eenzaamheid maakt je niet alleen ziek, het leidt ook tot de dood", luidt de onthutsende vaststelling van North.
Een eenduidige remedie om eenzaamheid te bestrijden is er uiteraard niet, maar North haalt in haar artikel wel volgende wijsheid aan: "We beschouwen onze sociale netwerken als evident, maar niets is minder waar: ze zijn fundamenteel voor ons welzijn. De meest belangrijke factor? Op regelmatige tijdstippen reflecteren over ons leven en een empathievolle luisteraar hebben. Het in de ogen kijken van ons negatieve denken en terug de overhand nemen."
(Fernand Van Damme)