Teoriami motywacji od lat zajmują się naukowcy, zwłaszcza psychologowie i socjolodzy. Zainteresowanie zwiększeniem wydajności działania człowieka zaowocowało powstaniem licznych teorii motywacji – skutecznego zachęcania do osiągania celów. Żeby być zadowolonym z efektów, najlepiej wypróbować propozycje różnych teoretyków motywacji.

Wybrane teorie motywacji

1. Hierarchia potrzeb – opracowana przez A. Maslova. Ta teoria motywacji opiera się na założeniu, że człowiek zaspokaja swoje potrzeby, zaczynając od tych najbardziej podstawowych – potrzeb fizjologicznych (np. jedzenia, prokreacji). Kolejnym stopniem jest zagwarantowanie poczucia bezpieczeństwa – ochrony zdrowia, pracy. Następny szczebel w hierarchii potrzeb A. Maslova to potrzeba przynależności (miłości, przyjaźni, akceptacji, bycia członkiem grupy zawodowej czy hobbistycznej). Czwarty poziom to potrzeba uznania (sukcesu, prestiżu). Na najwyższym poziomie jest potrzeba samorealizacji – rozwijania zdolności i zainteresowań.

2. Teoria ERG – jej autorem jest amerykański psycholog Clayton Alderfer. Nazwa tej teorii motywacji pochodzi od pierwszych liter trzech potrzeb: E (existance needs) – potrzeby egzystencji, czyli zagwarantowania sobie i najbliższym podstawowych warunków bytowych; R (relatedness needs) – potrzeby integracji i kontaktów społecznych, G (growth needs) – potrzeby samodoskonalenia, rozwoju. Według autora tej teorii zaspokajanie potrzeb zawsze rodzi frustrację, ponieważ człowiek chce zaspokajać coraz to inne potrzeby.

3. Teoria X i Y – teoria motywacji opracowana przez amerykańskiego specjalistę z zakresu psychologii społecznej – Douglasa McGregora. Opiera się na dwóch przeciwstawnych typach motywacji pracowników: negatywnym i pozytywnym. Teoria X zakłada, że pracownik podejmuje pracę wyłącznie ze względu na motywację zewnętrzną (korzyść finansową), jest leniwy, a jego praca wymaga stałego nadzoru. Teoria Y opiera się na założeniu, że pracownik jest zaangażowany w wypełnianie swoich obowiązków, odpowiedzialnie podchodzi do swojej pracy. Bardzo ważny jest dla niego rozwój osobisty.