Jak zachowujemy się w czasie jazdy samochodem? Psychologowie przyjrzeli się kierującym właśnie pod tym kątem. Wyodrębnili pięć typów kierowców, jakich najczęściej można spotkać na naszych drogach. Czy pasujemy do któregoś z nich?
Który typ kierujących najczęściej spotykasz na drodze?
z syndromem Mad Maxa
27%
z syndromem wychowawcy
15%
z syndromem słodkiej idiotki
8%
odreagującego lęki
8%
aserytwnego
42%
- głosuj
- łącznie głosów: 158
Prowadzenie samochodu to nie tylko znajomość przepisów ruchu drogowego i umiejętność prowadzenia samochodu. Na to, jak radzimy sobie na drodze decydujący wpływ mają inne czynniki, takie jak osobowość, inteligencja czy temperament. Na zachowania kierowców mają wpływ także czynniki zewnętrzne - bodźce docierające do prowadzącego, jego kondycja psychofizyczna, w tym zmęczenie i koncentracja.
Dwie instytucje, Stowarzyszenie Psychologów Transportu oraz Instytut Transportu Samochodowego przeprowadzały badania nad przyczynami wypadków samochodowych. Za 90 proc. z nich odpowiadają ludzie. Badania psychologów wykazały, że istnieje bardzo silny związek niektórych cech psychologicznych stwierdzanych u kierowców z powodowaniem przez nich wypadków drogowych. Według nich pośrednie przyczyny wypadków i kolizji to agresja lub lęk wśród kierujących, brak podzielności lub koncentracji uwagi, niska sprawność intelektualna oraz lekceważenie norm społecznych i moralnych.
Wynikiem badań psychologów było też stworzenie klasyfikacji kierowców i podzielenie ich na kilka podstawowych typów:
Kierowca z syndromem Mad Maxa. Nie ma bardziej dominującego, pewnego i zapatrzonego w siebie kierowcy. Swoim zachowaniem chce podporządkować innych kierujących. Jego reakcji nie ograniczają przepisy, a swoim postępowaniem wywołuje u innych kierowców gniew, irytację i frustrację. Jeśli na drodze trafi na podobny typ kierowcy, efektem może być mniej lub bardziej kontrolowana agresja. Taki kierowca jest egoistyczny, emocjonalnie i społecznie niedojrzały.
Kierowca z syndromem wychowawcy. To"nauczyciel" za kółkiem. Pouczanie innych uczestników ruchu drogowego jest dla niego sposobem na budowanie swojej wartości. Uważa, że dzięki temu, iż zna zasady i przestrzega ich, może pouczać innych. "Jestem lepszy, Tobie też pokażę, jak masz się zachowywać" - taki styl zachowania na drodze może wywołać u innych uczestników nieufność i agresję. Takim zachowaniem podnosi też swoją zaniżoną samoocenę.
Kierowca z syndromem słodkiej idiotki. Typ kierowcy mocno skoncentrowany na sobie. Interesuje go jego własny interes. Na drodze nie zauważa innych uczestników, wymusza na innych zachowania, które poprawiają jego drogową sytuację. Sam natomiast nie jest skłonny do społecznych zachowań np. wpuszczenia, przepuszczenia innego uczestnika ruchu. Egoista.
Kierowca odreagowujący lęki. Wśród kierowców są tacy, którzy nie potrafią na drodze zachowywać się neutralnie. Ich styl jazdy jest albo agresywny albo defensywny, a to co zrobią na drodze jest trudne do przewidzenia. Często ich reakcjami rządzi chęć poczucia społecznej akceptacji swoich zachowań. Na drodze mogą się zachowywać wbrew przepisom, ponieważ ich pewność siebie jest słabsza, a odważne zachowania innych kierowców mogą spowodować wycofanie. Kierowcy ci wywołują nieufność i lekceważenie. Są traktowani z góry i często padają ofiarami drogowej agresji oraz wymuszania na nich nieprawidłowych zachowań.
Czy wśród tych negatywnych typów kierowców można też znaleźć kogoś, kto na drodze świeci przykładem? To kierowca asertywny. Można określić go mianem dojrzałego. Doskonale porusza się na drodze, dąży do określonego celu. Nie poddaje się emocjom. Na drodze zachowuje się życzliwie, zauważa innych uczestników ruchu drogowego, wyzwala pozytywne emocje oraz świeci przykładem i życzliwością.
oprac. Mart