Objawy ADHD można zauważyć już wtedy, gdy dziecko zaczyna samodzielnie się poruszać, chodzić i mówić. Najbardziej zauważalne w zachowaniu są nadruchliwość, dekoncentracja uwagi i impulsywność.

ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej) jest to zaburzenie zachowania, dotykające dzieci we wczesnym wieku, a najczęściej diagnozowane podczas pierwszych lat szkolnych. Schorzenie dotyka częściej chłopców niż dziewczynki i spowodowane może być zaburzeniem rozwoju psychoruchowego. Objawy ADHD możemy podzielić na trzy główne grupy zaburzeń zachowania:

Nadruchliwość u dziecka z ADHD

Dziecko jest wiecznie niespokojne, co przejawia się w ciągłym ruchu. Aktywność ruchowa jest ogromna i w zasadzie rzadko dziecko pozostaje w jednym miejscu przez dłuższą chwilę. Dziecko z ADHD skupia się na jednej czynności znacznie krócej niż rówieśnicy – często robi wiele rzeczy naraz i szybko nudzą go czynności wymagające zaangażowania poznawczego (dlatego dzieci z ADHD mają często problemy edukacyjne). Dziecko będzie chodziło bez celu, pokrzykiwało, machało rękami i nogami oraz zbyt wiele mówiło – nawet do siebie.

Dekoncentracja uwagi przy ADHD

Skupienie uwagi dziecka na jednej czynności przez dłuższy czas to prawdziwe wyzwanie. Dekoncentracja uwagi wpływa na sposób myślenia dziecka z ADHD – jest rozkojarzone, roztargnione, jakby zamyślone i niepotrafiące skupić się na najważniejszej czynności w danym momencie (zauważalne jest to przede wszystkim podczas cichego czytania w szkole lub wykonywania samodzielnie ćwiczeń na lekcji). Wykonywanie jednego, złożonego zadania może być dużym wyzwaniem, szczególnie gdy wymaga dłuższego zastanowienia się i przeanalizowania wszystkich aspektów problemu. Co szczególnie zauważalne u dziecka z ADHD – zapominanie. Zostawianie w domu przyborów szkolnych, książek, pracy domowej to nagminnie powtarzająca się sytuacja przy tego typu zaburzeniach.

Impulsywność – najczęstszy objaw ADHD

Nagłe, niespodziewane i często nieskoordynowane ruchy to najczęstszy objaw ADHD u dzieci. Takie zachowanie może wywoływać antypatię u rówieśników. Dzieci z ADHD często wtrącają się do cudzych rozmów, przerywają już trwające dyskusje poprzez wybuchy złości i widoczną irytację. Dziecko z ADHD będzie często kozłem ofiarnym w klasie, ponieważ jest najgłośniejsze, nagminnie upominane, pochopne w działaniu. Psucie zabawek w świetlicy przez przypadek to częsty obrazek w przedszkolach i wczesnych latach szkolnych przy tym zaburzeniu. Impulsywność widoczna jest również w niemożności zaplanowania czegoś przez dziecko – zaczyna czynność przed zakończeniem wcześniejszej, nie zastanawia się nad płynnością działania ani nad konsekwencjami (np. gdy nie odrobię pracy domowej, dostanę złą ocenę lub gdy nie dokończę pomagać mamie w ogrodzie, będzie jej przykro).

Brak diagnozy ADHD u małego dziecka, może skutkować w przyszłości nieprzyjemnymi konsekwencjami: dorosły człowiek z tym zaburzeniem i bez właściwej opieki psychologicznej (najczęściej prowadzi się długotrwałą psychoterapię z rodzicami i dzieckiem) może być agresywny, antyspołeczny i buntowniczy wobec panujących zasad. U dorosłych, którzy nie poddali się terapii na ADHD częściej obserwuje się popadanie w konflikty z prawem i predyspozycje do wpadania w nałogi. Warto więc obserwować dziecko od najmłodszych lat.