AMSTERDAM- Deze vrouwelijke professor zal op donderdag 17 november 2011 de KNAW Merianprijs ontvangen. Prof. dr. Dorret Boomsma is hoogleraar biologische psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en krijgt donderdag de grootste Nederlandse prijs voor vrouwen in de wetenschap. Waarvoor ontvangt de aantrekkelijke professor deze eervolle prijs?
Het gaat om een veelbesproken kwestie waarover de meningen nogal verschillen. Een beetje kort door de bocht draait het om de vraag of bij het gedrag van mensen de genen of de opvoeding en omgeving de belangrijkste invloed uitoefenen.
Ofwel de vraag hoe de invloed van erfelijke factoren en de invloed van opvoeding en omgeving (nature – nurture) zich tot elkaar verhouden. Tweelingen vormen een ideale bevolkingsgroep om hiernaar onderzoek te doen. Boomsma richtte in 1987 daarvoor het Nederlandse Tweelingenregister op, dat inmiddels gegevens van ongeveer 50.000 tweelingen bevat. Zij stelde vast dat de genen wel doorslaggevend zijn.
Haar onderzoek levert verder een niet aflatende stroom aan nieuwe inzichten op. Bijvoorbeeld? ADHD is erfelijk bepaald, maar ook kans op dik worden en diabetes blijken genetisch bepaald. Een van de laatste inzichten is dat ADHD direct verband houdt met een laag geboortegewicht.
Boomsma’s onderzoek zal het wellicht in de toekomst mogelijk maken om genetische risicoprofielen op te stellen en behandelingen beter op maat te maken. Een dergelijk onderzoek kan heel verhelderend werken maar kan ook bij maatschappelijk niet sterk staande figuren de gedachte oproepen dat alles door de genen komt en je eigen verantwoordelijkheid nemen daarom toch een vergeefse zaak is.
Iedereen weet dat dit niet klopt maar er zijn nu eenmaal mensen die denken dat iets wat niet wit is absoluut zwart moet zijn.
Afgezien van deze wat te makkelijke conclusie heeft Dorret Boomsma een prachtig onderzoeksveld betreden. Haar prijs wordt uitgereikt met steun van het SNS REAAL Fonds dat de zichtbaarheid van vrouwelijke wetenschappers zo wil bevorderen.
Een doelstelling die volledig past in de deze tijd waarin bepaalde macho-ideeën nog ontleend aan vroegere verhoudingen hier en daar helaas nog met wortel en tak moeten worden uitgerukt.
De prijs (uitgereikt in KNAW, Trippenhuis Amsterdam) bedraagt 50.000 euro en een speciaal ontworpen sieraad. Deze prijs wordt elke twee jaar toegekend aan een vrouwelijke wetenschapper in Nederland die excellent onderzoek verricht.
Copyright Foto: Henk Thomas