Gültekin AVCI
gavci@bugun.com.tr
Hintliler'in inekleri kutsaldır dokunulamaz.
Trafiğe engel olurlar, sokakları pisletirler, dükkânlardan çöplenirler ama kimse ses çıkar(a)maz.
Modern sosyoloji ve modern psikoloji bugünün kutsal inekleri.
Üniversite kariyer sahaları da topluma dayatılan kutsal ineklerden.
İbn Haldun ve Saint Simon sosyolojinin bugünkü derecede "kutsal inek" haline getirileceğini bilselerdi "bu insanların başka kutsalı kalmadı mı da sosyolojide mukaddeslerini arıyorlar" diye sorardı.
Ekonomi, antropoloji, din, tarih, psikoloji, politika hepsi önemli bilim dallarıdır.
Ama sosyoloji, bunların üzerine sinsice kurulmuş bir "yöntem" olarak, yıllarca kendini bilim diye pazarlamıştır.
Yıllarca Marks, Weber, Herbert Spencer, Mannheim, R.Aron, Vilfredo Pareto, Ferdinand Tönnies, 'toplumsal yapı' kavramını sosyoloji literatürüne kazandıran Georg Simmel, Markus Dressler, Amerikalı Talcott Parsons...
Bu adamları okuyarak geçen yıllar içinde sosyolojinin üstat Cemil Meriç'in tarifiyle "sahte bir ilim" olduğu kanaatine vardım.
Sosyoloji bazılarının mukaddesi olmuş
Bunlara rağmen sosyolojiye ilgisiz kalmak gibi bir garabeti de savunmam.
Sosyoloji kariyeri yapanlar bozuluyor.
Kusura bakmasınlar.
Sosyoloji bazılarının mukaddesi olmuş farkında bile değiller.
Üniversite tahsil sahası, mukaddesiniz değil sadece mesleğinizdir. Hepsi bu.
Sosyolojiye bir bilim olarak asla inanmasam da, psikolojiyi temel bir bilim dalı olarak kabul ederim.
Ama ikisi de modern zamanlarda gerçeklerden ve moral değerlerden ayrıldılar ki toplumları ve insanı buhrana sevk ettiler.
Burada modern psikolojiden bahsediyorum.
Ama mevcut konumuyla modern psikoloji, toplumsal buhranın, erkek ve kadın kimliğinde orijin ve fıtrat sapmasının kapılarını ardına kadar açmış durumda.
Erkek ve kadının öz ruhunu da katleden modern psikoloji, Asya irfanına, İslam'ın kadın ve erkek profiline, asırlar boyu taç giymiş en değerli ruhi melekelere 'nevroz' olarak bakar.
Diğergâmlık, fedakârlık, adab-ı muaşeret, akraba ve taallukatı görüp gözetme, nefsini gerektiğinde sert bir şekilde terbiye etme, çocuğun tedip ve terbiyesi...
Bu cevherlerden hiçbirini size veya sizin dininize ya da dünya görüşünüze bırakmaz.
Avrupa'da psikoloji diye bir şey bilinmezken, Asya asırlar boyu insan bilinmezinin karanlık dehlizlerinde koşmuş ve ruhun saadetini aramıştır.
Asya’nın yetiştirdiği bir gül Endülüs
A. Adler'in büyük psikolog dediği Dostoyevski ve Tolstoy Hıristiyan olsalar da Asya'nın çocuklarıdır ve her daim ruhun saadetini ararlar.
Michelet ve Quinet, işte bundan Hind'i metafizik hürriyetin vatanı olarak selamlarlar.
Arthur Schopenhauer bu sebeple doğuyu batıya lanse eden adamdır.
Goethe ondan 'Doğuya meftundur ve onun efsunundadır. "Devrine muasır bir vücud olamadığımdan dolayı çok müteessirim ey Muhammed!" der.
David Hume, Bergson, Kant ve pek çok mütefekkirde de bu sebeple Asya ve Gazali etkilerini görürsünüz.
Avrupa karanlığının bağrında Asya'nın yetiştirdiği bir gül olan Endülüs, yıllar boyu karanlığın içinde parlayan bir cevherdi.
İbn-i Rüşd ok gibi saplanmıştır soğuk batının kalbine.
Ama zavallı Endülüs yaşayamamıştır insanın ne olduğunu bilmeyen bir yabancı iklimde.
Konu çok şümullü, örnekler bitmez.
Tüm insanlarımıza, kadınlarımıza, evlatlarımıza ve 'psikolojik destek' alan sorunlu eşlere pompalanan psikolojik tavsiye ve telkinlerde, hangi medeniyet dinamiklerinin kurgusu var?
Psikologların ve psikoterapistlerin tavsiyeleri sizin ezeli ve ebedi hakikatlerinize uygun mu veya bazen bu değerlerinize meydan okumuyor mu?
Sizin, eşinizin ve çocuklarınızın davranışlarını iyi/kötü, doğru/yanlış olarak yargılayan modern psikoloji, insan ruhunu hangi manevi değerler dizisinde çözmek ister düşündünüz mü?
Sorunlu eşlere "destek veren" psikologlar veya benzer durumlarda psikoterapistler, hangi ruhi iklimin sosyal ve manevi değerleri ile sizi tedavi etmeye çalışıyorlar?
Unutmayın, komşusundan av kapmak aslanlara göre ayıptır tilkilere göre değil.
Asil ve yüce ruhları yetiştiren Asya irfanının ruhunu ve davranışlarını, batının maraz dolu ahlaki rüzgârları 'modern psikoloji' adı altında analiz etmiyor mu?
Sizin 'yüce', 'eşsiz', 'derin' ve 'bilge' bildiğiniz değerleri mahkûm eder bugünün psikolojisi.
Kadını da, erkeği de kendi modern bulantısı içinde yorumlar.
Aile terapileri, kadın ve erkeğe, eşlere yönelik telkinler, önerilen davranış tarzları batı moral değerlerine göre enjekte edilir.
İlaç tedavisi gerektiren sorunlar dışında...
Gerçek bir dostla hasbihal, en tesirli psikolojik destektir.