Günlük hayatımızı etkileyecek kadar bir şeyden korkuyorsak, fobi sahibiyiz demektir. Uzman Klinik Psikolog Doğan Demirkan Özdemir, korku ile fobi arasındaki farkı tanımladı, fobileri yenmek için uygulanacak tedavi yöntemlerinden bahsetti.
Fobiler; eşyalara, canlılara, durum veya olaylara karşı olabilir. Kimi fobikler kapalı alanda kalmaktan; kimileri ise arabalardan veya hayvanlardan (böcek, kedi, kuş vb.) korkarlar.
Korku ile fobi arasındaki fark nedir?
Korku, canlının hayatını negatif etkileyecek şeylerden kaçınmasını ve hayatta kalmasını sağlayacak dürtüdür. Ancak fobiler hayatta kalmamızdan çok, hayatımızı negatif etkileyecek duruma gelmiş problemlerdir.
Fobilerin nedeni nedir?
Fobilerin farklı çeşitlerde olmasına rağmen, temelindeki neden büyük olasılıkla travmalardır. Travmaların bıraktığı izler, kişinin tekrar aynı olayı, durumu ya da nesneyi görmesiyle ortaya çıkar, kendini anımsatır. Bazen bu travmalar, kimi başka şeylerle de ilişkilendirilir. Bu istem dışı ilişkilendirme de fobilerin artmasına, şekil değiştirmesine neden olabilir. Fobik kişi, (bilinçli ya da farkında olmaksızın) hatırladığı bu travmadan dolayı, hayatını negatif etkileyecek seviyede korku sahibidir.
Fobilerimizi nasıl aşarız?
Fobileri çözmemizin iki farklı yolu vardır; biri uzun süreçli yani psikanaliz, diğeri ise kısa süreçli yani çözüm odaklı stratejik terapilerdir.
Çözüm odaklı terapiler daha çok tercih edilmektedir. Bunu da aşağıdaki şekilde ikiye ayırmamız mümkündür:
• Sistematik duyarlaştırma (Kademeli olarak fobilierimizle karşılaşmamız sağlanır.)
• Şok terapisi (Çok zorunlu durumlarda tıbbi kontroller yapıldıktan sonra fobilerimizle direkt maruz bırakılmamızdır.)
Travmaların kimi hatırlanırken, kimi unutulmuş yani bilinçaltına atılmıştır. Fobilerimizi yenmek için çözmemiz, silikleştirmemiz gereken travmalar eğer bilinçaltındaysa, önce onları bulmamız, gün yüzüne çıkartmamız gerekmektedir. Bunun için kullanılabilecek hipnoz, EMDR terapi gibi teknikler vardır. Örneğin; EMDR terapi tekniği (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) ile unuttuğumuz, daha doğrusu hatırlayamadığımız travmalar üst bellek haline getirilebilir. Daha sonra, hatırlanan bu travma silikleştirilebilir. Böylece fobimizin olduğu konuya karşı daha serin, daha sakin tutumlar sergilememiz mümkün olacaktır. EMDR terapi gibi bir teknikle birlikte “Alphastim terapi” de uygulanılırsa, fobileri yenmemiz için ihtiyacımız olan seans sayılarımız düşer, daha rahat bir yaşam sürmemiz kolaylaşır.