Depressie is een veelvoorkomende aandoening met na herstel een hoge kans op terugval. Onderzoek van de afdeling Klinische Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen (i.s.m. de afdeling Psychiatrie van het AMC) dat deze week verschijnt in PLoS One toont aan dat depressieve terugval even goed te voorspellen is met een eenvoudige emotiemeter als met de gouden standaard, namelijk een klinisch interview.

In totaal zijn 172 patienten die hersteld zijn van een depressie tot 5,5-jaar gevolgd. Patienten die op een meetmoment hun stemming somberder inschaalden met een eenvoudige emotiemeter bleken sneller terug te vallen in de depressie. Lang werd gedacht dat met name schommelingen in emotie een kwetsbaarheidsfactor was voor terugval. De resultaten van huidig onderzoek stellen ter discussie of emotionele reactiviteit wel zo cruciaal is.

De emotiemeter is wonderlijk eenvoudig; het is een schaal – weergegeven als een thermometer – waarop de patient zijn stemming aankruist. Het bleek dat deze emotiemeter de tijd tot terugval over 5,5-jaar zelfs even goed voorspelt als de gouden standaard om depressieve symptomatologie in kaart te brengen, namelijk de Hamilton Depression Rating Scale. Een sombere stemming op een moment lijkt daarmee een goede voorspeller en eenvoudiger te meten dan gedifferentieerde symptomatologie zoals die door clinici wordt vastgesteld.

Deze vondst heeft implicaties voor onderzoek naar het ontstaan van depressie en triggers voor terugval en bovendien voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor depressie. De emotiethermometer is een eenvoudig en tijdbesparend instrument die door mensen met depressies zelf eenvoudig gebruikt kan worden. Momenteel onderzoekt de Rijksuniversiteit Groningen in vervolgonderzoek de verschillende toepassingsmogelijkheden (zoals via SMS en internet) van de emotiemeter in landelijke studies (www.doorbreek-depressie.nl).