ΤΕΧΕΡΑΝΗ. Η Σαουδική Αραβία «δεν μπορεί να καλύψει το έγκλημά της διακόπτοντας τις διπλωματικές σχέσεις της με το Ιράν», δήλωσε χθες ο πρόεδρος του Ιράν, Μοχάμεντ Ροχανί, ενώ στα παρασκήνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες άσκησαν πιέσεις στους Σαουδάραβες συμμάχους τους να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους με την Τεχεράνη. «Δεν απαντά κανείς στις επικρίσεις κόβοντας κεφάλια», είπε ο Ροχανί υποδεχόμενος τον υπουργό Εξωτερικών της Δανίας, Κρίστιαν Γένσεν. «Ελπίζω ότι οι ευρωπαϊκές χώρες, που πάντα αντιδρούν σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα κάνουν το καθήκον τους». Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας απηύθυνε έκκληση για την επάνοδο της ηρεμίας και την επαναφορά της διπλωματικής γλώσσας μεταξύ των δύο χωρών. «Ως Τουρκία είμαστε έτοιμοι να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να επιλύσουμε τα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών», δήλωσε ο Αχμέτ Νταβούτογλου, χωρίς να εξηγήσει το ακριβές περιεχόμενο της τουρκικής πρωτοβουλίας.
Το Σάββατο, οι δήμιοι της Σαουδικής Αραβίας αποκεφάλισαν τον σιίτη κληρικό Νιμρ αλ Νιμρ, ο οποίος ήταν γνωστός επικριτής του οίκου των Σαούντ. «Τον καταδίκασαν γι’ αυτά που έλεγε, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να το θέσουμε», τόνισε ο ερευνητής σαουδαραβικών θεμάτων Τόμπι Ματίεσεν. «Τον άδικο ηγέτη τον μισούν όπου κι αν κυβερνά – στο Μπαχρέιν, εδώ, στην Υεμένη, στην Αίγυπτο», έλεγε ο Νιμρ. «Οποιος συντάσσεται με τον καταπιεσμένο αμείβεται από τον Θεό». «Δεν δεχόμαστε ως ηγέτες τους Αλ Σαούντ και θέλουμε να τους διώξουμε». Στην ιδιαίτερη πατρίδα του Αλ Νιμρ, το σιιτικό χωριό Αουαμίγια της ανατολικής Σαουδικής Αραβίας, διαδηλωτές επεχείρησαν προχθές να κλείσουν δρόμο τοποθετώντας εκσκαφικό μηχάνημα. Η αστυνομία άνοιξε πυρ εις βάρος τους, σκοτώνοντας έναν άνδρα.
Χθες έφθασε στο Ριάντ ο ειδικός απεσταλμένος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το Συριακό, Σταφάν ντε Μιστούρα, σε προγραμματισμένη επίσκεψη με σκοπό την προετοιμασία των συνομιλιών στις 25 Ιανουαρίου. Με τη μεσολάβηση ΗΠΑ και Ρωσίας, τον Δεκέμβριο, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών είχαν καθίσει για πρώτη φορά στο ίδιο τραπέζι προκειμένου να συμφωνήσουν το πλαίσιο των ειρηνευτικών συνομιλιών στη Συρία. Χθες η Σαουδική Αραβία δήλωσε ότι θα παραμείνει στις συνομιλίες, αλλά πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως η κλιμάκωση των εντάσεων στις σχέσεις με το Ιράν καθιστά την ήδη δύσκολη υπόθεση της ειρήνευσης στη Συρία πρακτικά αδύνατη.
Πέραν της Συρίας, όπου το Ιράν υποστηρίζει την κυβέρνηση Ασαντ και οι Σαουδάραβες υποστηρίζουν τις ριζοσπαστικές σουνιτικές οργανώσεις που θέλουν να τον ανατρέψουν, ο περιφερειακός ανταγωνισμός της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν επεκτείνεται σε πλήθος χωρών στην περιοχή. Στην Υεμένη, η Σαουδική Αραβία υποστηρίζει τον σουνίτη πρόεδρο Χάντι, ο οποίος ανατράπηκε από τους σιίτες Χούθι. Οι σαουδαραβικοί βομβαρδισμοί της χώρας ξεκίνησαν στα τέλη Μαρτίου και συνεχίζονται, καθώς η γρήγορη εκστρατεία που είχε υπολογίσει το Ριάντ έχει μετατραπεί σε διαρκή αιμορραγία, με οικονομικό κόστος για τη Σαουδική Αραβία και μεγάλο ανθρωπιστικό κόστος για τη φτωχότερη χώρα του αραβικού κόσμου. Ο ανταγωνισμός επεκτείνεται και στο Μπαχρέιν, όπου η Σαουδική Αραβία υποστηρίζει στρατιωτικά τη σουνιτική δυναστεία των Αλ Χαλίφα και το Ιράν θεωρείται προστάτης των σιιτών, στον Λίβανο, όπου το Ριάντ υποστηρίζει τους σιίτες και η Τεχεράνη τη Χεζμπολάχ, και στην Παλαιστίνη, όπου το Ιράν υποστηρίζει τη Χαμάς και η Σαουδική Αραβία χρηματοδοτεί την Παλαιστινιακή Αρχή.